امروزه به خاطر پیشرفت تکنولوژی این قابلیت فراهم شده است که نوسانات جریان برق AC کنترل شوند. این کار توسط استابلایزر و یا به کمک رگولاتورهای خودکار (AVR) انجام میشود. امروزه استابلایزرها به اندازهای دقیق هستند که میتوان یک عدد را به صورت دستی وارد کرد تا جریان ولتاژ روی همان عدد ثابت بماند. این موضوع باعث شده است که حتی کوچکترین نوسانات که در یک میلی ثانیه رخ میدهند هم شناسایی و کنترل شوند تا کمترین آسیب ممکن به وسیلههای برقی شما برسد.
شاید چنین چیزی به نظر خیلی ضروری نباشد، اما در بخشهای حساسی مثل دستگاههای پزشکی یا CNC، این تجهیزات نقش خیلی مهمی ایفا میکنند.
استابلایزر چیست؟
اما استابلایزر دقیقا چیست و چه کاربردی دارد؟
استابلایزر برق، یک دستگاه الکترونیکی است که وظیفه تامین جریان برق بدون نوسان برای دستگاههای الکترونیکی را بر عهده دارد. به بیانی دیگر با استفاده از این دستگاه، تمامی نوسانات، کمبودها و یا ازدیادهای سیگنال از بین میروند و فقط جریان ثابت برق به دستگاههای برقی شما میرسد.
اگر بخواهیم عملکرد استابلایزر را به صورت دقیقتر بررسی کنیم باید به ماهیت جریان برق اشاره کنیم. خب همانطور که میدانید، جریان برق نوسان دارد و همیشه یکسان نیست. کار استابلایزر این است که جریان برق را بسته به نیاز شما روی یک عدد ثابت مثل ۲۲۰ یا ۲۳۰ ولت نگه دارد. یک مثال ساده از این دستگاهها، محافظ برق خانگی است. با اینکه این مثال کاملا درست است، اما استابلایزر انواع مختلفی دارد و برخی از آنها میتوانند حتی تمام برق ورودی به یک ساختمان یا مجتمع صنعتی را هم مدیریت کنند.

استابلایزرها در مدلهای مختلفی تولید و عرضه میشوند و شما میتوانید در سطح بازار، انواع استابلایزر دیجیتال، آنالوگ، صنعتی و خانگی را پیدا کنید.
چرا باید از استابلایزر استفاده کرد؟
بهصورت کلی هر وسیله برقی یک جریان برق ثابت را میتواند تحمل کند. همچنین بسته به اینکه در چه مکانی از استابلایزر استفاده میکنید، یک تلورانس یا ضریب نوسان مشخص (۵ یا ۱۰ درصد) برای آن تعیین شده است. اما تکرار این نوسانات علاوه بر اینکه عمر دستگاه را کاهش میدهد ممکن است عملکرد لحظهای آن را هم تحت تاثیر قرار دهد.
نحوه کار استابلایزر
همانطور که گفته شد، یک استابلایزر جریان بالای برق را کاهش و جریان پایین را تقویت میکند تا ورودی برق دستگاههای ما همیشه روی یک عدد ثابت باشد. استابلایزر با قرار دادن یک ترانس در مسیر جریان برق این کار را انجام میدهد. در استابلایزرهای رلهای میتوانید جریان برق را به صورت دستی کنترل کنید، اما در نمونههای سروو این کار با کمک ترانس و بهصورت خودکار انجام میشود.
انواع استابلایزر
استابلایزر یکی از وسایل ضروری زندگی ما هستند و حداقل یکی از آنها را میتوانید در منزل، کارگاه یا کارخانهها مشاهده کنید. این وسیله بسته به نیاز شما انواع مختلفی دارد اما هدف تمام آنها یکی است: “تثبیت ولتاژ و در نهایت افزایش عمر و کیفیت وسایل الکتریکی”.

استابلایزرهای رلهای
این دست استابلایزرها برای استفاده خانگی مناسب هستند و بیشتر در مقیاسهای کوچک از آنها استفاده میشود. عملکرد این استابلایزر به ترانسها و رلههایی وابسته است که ترانس را در وضعیتهای مختلف قرار میدهند. عملکرد این استابلایزر به صورت دستی و مکانیکی است.
البته منظور از مکانیکی این نیست که یک نفر باید جریان را مانیتور کند و بسته به آن عملکرد استابلایزر را کنترل کند. بلکه یک کنترلکننده جریان ولتاژ را نسبت به عدد تعیین شده بررسی میکند و رلهها را در محل مناسب قرار میدهد. ظرفیت مدیریت این دسته از استابلایزرها معمولا ۶ تا ۱۵ درصد است و این کار با دقت ۵ تا ۱۵ درصد انجام میشود.
استابلایزر سروو
این استابلایزرها با نامهای Servomechanism یا Negative Feedback نیز شناخته میشوند. معمولا زمانی که جریان ورودی خیلی بالا باشد از استابلایزرهای سروو استفاده میشود. دقت این استابلایزرها بین ۱ تا ۵۰ درصد است و به همین خاطر میتوان از آنها در شرایط سخت و حساس نیز استفاده کرد. اجزای اصلی این ترانسها عبارتاند از موتور سروو، ترانس خودکار، ترانس افزایش دهنده و کاهنده، موتور انتقالی و سیستم کنترلی.
استابلایزر استاتیک
برخلاف دو مورد قبلی این استابلایزر هیچ عضو متحرکی ندارد و به جای آن از یک Power Electronic Converter استفاده میکند که میتواند به صورت لحظه به لحظه جریان را کنترل کند و دقت خیلی زیادی هم دارد. در این سیستم از یک ترانس افزاینده و کاهنده، موتور IGBT، میکروکنترلر، میکروپردازنده و DSP استفاده میشود.
نتیجه
استابلایزرها نقش بسیار مهمی نیز در اجرای سیستمهای برق اضطراری ایفا میکنند. به طوری که با یکسان سازی جریان برق، علاوه بر جلوگیری از ایجاد آسیب در دستگاههای مختلف الکتریکی و الکترونیکی، هنگام سوییچ و انتقال منبع جریان برق به سمت دستگاههای برق اضطراری یو پی اس، مانع از ایجاد نوسانات شدید در جریان برق میشود.
ضمن اینکه کارشناسان ویرا الکترونیک پرگاس نیز به صورت ۲۴ ساعته آماده ارائه مشاوره و پیشنهادات کاربردی جهت انتخاب و نصب انواع استابلایزر مناسب برای شما هستند. در صورت نیاز از صفحه تماس با ما اقدام کنید.